Chùa Khánh Lâm

        Theo triết lý nhà Phật, mọi sự thành bại đều từ căn duyên mà có. Cái "duyên" lớn của sự hình thành chùa Khánh Lâm phải kể từ ngày thầy Nhuận Bảo Phó ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh Kon Tum mang túi vải vân du tìm nơi dựng chùa hoằng pháp. Duyên may, khi thầy đặt chân đến đất Măng Đen gặp được lãnh đạo của huyện Kon Plông sẵn lòng tâm nguyện, đã hoan hỷ chấp y ý nguyện của thầy, liền cho tiến hành mọi thủ tục hành chính và tạo mọi điều kiện thuận lợi trong tiến trình dựng lập.                Chùa được làm lễ khởi công vào Rằm tháng Hai năm Nhâm Tuất, tức ngày 7-3-2012, trong diện tích quy hoạch được giao 10ha, trên một ngọn đồi nguyên sinh phong quang cao.Tên chùa Khánh Lâm là ghép từ tên chùa Tổ đình Trung Khánh, nơi thầy Nhuận Bảo xuất thân và tên chùa Phước Lâm, nơi thầy Nhuận Bảo đang được cung thỉnh về trụ trì. Nếu suy diễn ra ngoài tên gọi ghép, thì tự thân "Khánh Lâm" cũng có ý nghĩa riêng. Khánh là vui, mừng. Lâm là rừng. Như vậy, Khánh Lâm nghĩa là chùa mang đến điềm vui, tin mừng của tinh thần độ thế về nơi núi rừng u nhã, u linh! 

 

          Chùa Khánh Lâm là biểu tượng của sự chung công, góp sức từ rất nhiều nguồn. Ngoài tâm đức của lãnh đạo huyện Kon Plông lúc khởi phát, còn có Công ty Nam Trường Long cung tiến dường như toàn bộ phần Chánh điện (nội ngoại thất); mọi kinh phí khác đều từ sự chung tay, góp sức, đồng lòng của đạo hữu bốn phương. 

           Đường vào chùa Khánh Lâm (tính từ quốc lộ 24 vào) quanh co giữa chập chùng đồi núi, suối khe, khiến du khách dễ liên tưởng tới đường vào Đất Phật Trúc Lâm, Yên Tử ở tỉnh Quảng Ninh - nơi Phật hoàng Trần Nhân Tông hành thiền và đắc đạo, lập nên thiền phái Trúc Lâm siêu việt - bởi cảnh sắc thâm u tịch mịch của đại ngàn nguyên sinh. Đến gần chân đồi, trước khi phải bước 236 bậc đá để lên chùa còn có dòng suối đá uốn quanh (đã được bắc cầu dây văng) khiến người ta liên tưởng đến suối Giải Oan dưới chân chùa Hoa Viên, khu Yên Tử, nơi Đức vua Trần Nhân Tông đã hóa giải mọi nỗi oan tình để tịnh tâm hành đạo mà thành Phật hoàng. 

 

         Đến Tết Bính Thân 2016 thì khuôn viên chùa đã được định hình khá rõ. Với 7 hạng mục công trình chính: Khu chánh điện; nhà Đông; nhà Tây; Tượng Phật Bà Quan Âm; bộ Trống và Chuông; khu nhà ăn; khu công trình phụ. Chánh điện được cấu trúc ba tầng mái, là sự kết hợp tinh xảo, hài hòa giữa đặc thù truyền thống và địa phương. Hai tầng mái bên dưới cong vút đầu đao, tượng trưng kiến trúc đình chùa cổ truyền, tầng mái trên cùng vát thẳng trời xanh, là cách điệu mái nhà rông, một nét văn hóa độc đáo, biểu trưng của đồng bào các dân tộc thiểu số bản địa. Hình ảnh này biểu đạt rõ tinh thần hòa nhập cộng đồng xưa nay của Phật giáo. 12 cánh cửa ra vào nơi tiền sảnh chạm khắc điêu luyện hình tượng 12 vị Dược Xoa trong kinh Dược Sư, biểu thị 12 vị hộ mệnh cho loài người nơi trần thế. Hai bên sân tiền Chánh điện là hai dãy nhà Tây Lan và Đông Lan song song đối xứng, mỗi nhà có chiều dài khoảng 25m, chiều rộng khoảng 10m, toàn bộ cột kèo xiên trính và cửa đều làm bằng gỗ mít rừng, được bào chuốc láng và chạm khắc hoa văn tinh xảo; mái nhà lợp ngói âm dương, mang nét cổ kính truyền thống và tạo cảm giác ấm cúng, thân thiện. Phía trước cửa, đối xứng hai bên sân tiền Chánh điện và nhà Tây Lan, Đông Lan là Lầu chuông (với chiếc hồng chuông cao chừng 2m, nặng khoảng trên 1 tấn) và Lầu trống (thân trống là gỗ pơ-mu liền khối, có đường kính 1,4m). Phía trước Chánh điện là tượng Quan thế âm Bồ tát cao 17m, đẹp, trầm tư, thánh thiện và hồ sen đối xứng phía bên kia.

        Ở phần sân hậu Chánh điện trồng 12 cây hoa Sa La (gốc từ Ấn Độ), biểu tượng cho điểm Song Thọ Thị Hiện Niết Bàn, tức sự kiện Đức Phật Tổ nằm nhập diệt dưới bóng hai cây hoa Sa La cổ thụ sau bao nhiêu năm hành thiền độ pháp Lệch chéo ở phần hậu cảnh khuôn viên chùa là các công trình nhà ăn, nhà bếp, khu vệ sinh… ngăn nắp, thoáng đãng… Trong tương lai Chùa Khánh Lâm sẽ được xây dựng thêm một số hạng mục như: Nhà Tổ, Nhà Tăng, Thư phòng… Khu du lịch sinh thái Măng Đen đang ngày càng được khách du lịch khắp nơi tìm đến. Cùng với những thác, những hồ, những rừng thông, đồi sim, những vườn hoa xứ lạnh… chùa Khánh Lâm chính là một trong những "điểm nhấn" đặc biệt trong quần thể Khu du lịch này. Ngoài ý nghĩa ngoạn cảnh, tìm về với thiên nhiên trong lành, khách thập phương còn tìm thấy ở đây ý nghĩa tâm linh, tịnh độ cho tâm hồn và cuộc sống.